Ngày nay với hỗ trợ của các thiết bị công nghệ mới. Việc thu âm không còn cần đến những thiết bị cồng kềnh và đắt tiền như những năm 80s 90s của thế kỷ trước. Giờ đây hầu hết mọi người đều có thể thu âm bằng điện thoại thông minh hoặc những thiết bị thu âm hợp túi tiền mà vẫn có thể đạt được chất lượng âm thanh tiêu chuẩn.
Bài viết này chúng tôi muốn hướng dẫn cho các bạn cách thu âm dễ nhất và phù hợp nhất với mọi người.
Bước 1: Lựa chọn thiết bị thu âm
Thiết bị luôn là thành phần quan trọng hàng đầu. Hiện nay với những thiết bị cầm tay, chúng ra dễ dàng thu được âm thanh chất lượng rất tốt.
- Thu âm bằng điện thoại: Với chất lượng ngày càng cao, điện thoại thông minh là thiết bị dễ dàng nhất để thu âm:
Ưu điểm: Dễ sử dụng, Có thể upload trực tiếp lên các nền tảng mạng xã hội.
Nhược điểm: Chất lượng âm thanh trung bình khá, ít cổng kết nối, tối đa chỉ được 2 đường tiếng cùng lúc. - Thu âm bằng máy ghi âm cầm tay: Là thiết bị cũng tương đối phổ biến với các phóng viên và nghệ sĩ đường phố.
Ưu điểm: Sử dụng được ở nhiều môi trường công việc khác nhau, có nhiều cổng kết nối mở rộng, chất lượng file đạt chất lượng tốt.
Nhược điểm: do tính nhỏ gọn nhưng nhiều tính năng mở rộng nên cần có nhiều phụ kiện đi kèm. - Thu âm bằng máy tính laptop và sound card ( audio interface): Đây là bộ thiết bị tiêu chuẩn, gần như là một phòng thu di động.
Ưu điểm: Chất lượng âm thanh rất tốt, đa dạng cổng kết nối.
Nhược điểm: Kết nối phức tạp, phải dùng micro ngoài. - Các phụ kiện khác: Một số thiết bị hữu dụng nếu có thể nên chuẩn bị thêm như micro rời, chân mic, dây kết nối, mixer..v…v để buổi thu âm đạt chất lượng tốt nhất.
Bước 2: Lựa chọn vị trí thu âm.
Như đầu bài viết, để thu âm tại nhà thì ta cần một không gian yên tĩnh, ít tiếng ồn và tiếng vang. Một căn phòng kín với nhiều đồ đạc, nội thất là một trong những ưu tiên hàng đầu. Căn phòng có những nội thất bằng gỗ, bằng vải nỉ như sofa hay chăn gối đệm là những thiết bị giảm âm vang rất tốt, giúp bản thu của các bạn có âm thanh sạch sẽ hơn.
Vị trí thu âm trong căn phòng nên là điểm chính giữa, cách xa đều các bức tường để tránh bị phản dội âm thanh, tránh các vị trí góc phòng thường là nơi bị trội âm bass khiến giọng hát hoặc nhạc cụ bị ù khi thu vào thiết bị.
Vị trí lắp đặt thiết bị nên tránh hướng thu âm ( hướng của micro ) quay về mặt phẳng phản dội mạnh như mặt tường trơn và đặc biệt là mặt cửa kính, gương.
Bước 3: Chuẩn bị giọng hát và nhạc cụ
Giọng hát cần được mở giọng trước khi thu để đạt được hiệu quả thu âm tốt nhất. Tuy nhiên đây không phải là công đoạn mà các bạn thu âm hay để ý. Trong thu âm chuyên nghiệp, chúng tôi luôn khuyến khích ca sĩ thu âm vào buổi chiều và tối, vì đây là thời điểm cổ họng và thanh quản đã mở.
Đối với việc thu âm giọng hát, do công đoạn thu âm sẽ khiến ca sĩ phải hát đi hát lại nhiều lần nên cổ họng sẽ bị khô, chuẩn bị trước một cốc nước ấm là điều cần thiết.
Đối với việc thu âm nhạc cụ, nhạc cụ phải có tune chuẩn, đặc biệt là với những nhạc cụ bộ dây như guitar hay violin. Tiếp theo là chuẩn bị những phụ kiện đi kèm cho việc thu âm như bàn phơ, dây tín hiệu kết nối.
Đối với việc thu âm thanh, hiệu ứng. Cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cần thiết và sắp xếp micro hợp lý để thu được tín hiệu tốt nhất.
Bước 4: Tiến hành thu âm
Sau khi lựa chon vị trí thu âm và lắp đặt xong thiết bị. chúng ta chuyển sang bước thu âm.
Đối với thiết bị là điện thoại thông minh, nếu thu trực tiếp thì chúng ta có thể dùng luôn micro của điện thoại để thu âm, tuy nhiên cách này sẽ cho ra chất lượng âm thanh không quá hoàn hảo vì sẽ dính nhiều tạp âm.
Trong tất cả các hệ máy, nếu thu âm trực tiếp bằng microphone của điện thoại thì mình đánh giá việc thu âm bằng Iphone sẽ ra được chất âm tốt nhất. Trong trường hợp bạn có microphone ngoài để thu âm thì mình nên ưu tiên các thiết bị có dây để đảm bảo tín hiệu tốt nhất.
Đặt microphone hướng về phía nhạc cụ hoặc nếu thu giọng hát thì đặt hướng về miệng, cách khoảng 15cm. Các bạn có thể tham khảo qua về cách thu âm giọng hát bằng micro ở bài viết này:
Đối với thiết bị là máy thu âm cầm tay. Ở một số hệ thống thiết bị đời thấp sẽ không có tính năng vừa nghe beat vừa hát nên khó có thể thu giọng hát khớp nhịp với nhạc nền. Tuy nhiên chúng lại có tính năng tốt khi thu nhạc cụ hoặc band nhạc với nhiều nhạc cụ. Một số đời máy có 2 mic stereo cực kỳ tiện lợi cho việc thu nhạc cụ như guitar mộc hoặc piano mộc. Các bạn có thể tham khảo cách thu âm nhạc cụ, thu âm tiếng động ASMR ở bài viết này:
Đối vơi thiết bị là máy tính và sound card, micro. việc thu âm sẽ dễ dàng hơn vì chúng cho ta nhiều hướng xử lý. Đối với việc thu âm ca khúc. các bạn có thể vừa thu âm vừa nghe nhạc một cách dễ dàng qua phần mềm thu âm như: Cubase, Fl Studio, Logic Studio, Studio One…v…v. Việc mở rộng thêm micro cũng khá dễ dàng đối với các sound card đời mới có nhiều input, output.
Bước 5: Hậu kỳ âm thanh
Sau khi thu âm xong, chúng ta có thể hậu kỳ file, Với file thu bằng điện thoại thì các phần mềm thu âm mở rộng sẽ giúp bạn có một số hiệu ứng sẵn có để đạt được âm thanh tiêu chuẩn. Hoặc các bạn có thể coppy file âm thanh vào máy tính để làm hậu kỳ.
Đối với thu âm bằng thiết bị thu âm cầm tay thì chúng ta phải coppy dữ liệu thu âm vào máy tính, sau đó chỉnh sửa trên phần mềm DAW.
Đối với file thu âm bằng máy tính, chúng ta có thể hậu kỳ ngay trên phần mềm thu âm.
Do tính chất hậu kỳ là công việc không dễ dàng với người mới, ở bài viết này tôi chỉ nói sơ qua về các bước để thực hiện hậu kỳ. Chi tiết các công việc sẽ được chúng tôi giới thiệu ở các bài viết trong chuyên mục mixing – mastering.
Căn chỉnh nhịp
Đầu tiên trong hậu kỳ đối với quy trình của chúng tôi sau khi nhận file là căn chỉnh nhịp của file thu âm (file âm thanh giọng hát hoặc nhạc cụ ). Khớp với tempo gốc của beat hoặc bản phối khí. Đây là một trong những công đoạn quan trọng hàng đầu vì đối với chúng tôi: “đúng trước thì mới nói đến hay”. Một màn thể hiện hơi trật nhịp sẽ khiến mọi người nhận ra đây là một sản phẩm live hơn là một sản phẩm thu âm.
Tune giọng hát
Sau khi hậu kì căn chỉnh nhịp. Đối với giọng hát thì có thể phải chỉnh lại tune giọng. Bước này là một trong những bước cũng khá quan trọng giúp giọng hát đạt đến độ chuyên nghiệp hơn, tuy nhiên công đoạn này chỉ dành cho những bạn nào có kinh nghiệm về hậu kỳ. Một số bạn có nói với mình về auto tune, tuy nhiên trong công việc sản xuất chuyên nghiệp, để giọng hát chính xác và tự nhiên nhất thì chúng ta nên tune bằng tay. Việc dùng auto tune với chúng tôi chỉ dùng trong một số trường hợp xử lý nhất định như giọng hát cho vocal Hip hop – R&B hiện đại. Đến đây gần như bản thu âm của các bạn đã đạt được tiêu chí ổn để làm demo để gửi cho người nghe.
Mixing-Mastering
Đương nhiên rồi, đây là công đoạn chuyên nghiệp và quan trọng được thực hiện bởi những kỹ sư âm thanh. Nếu bạn chưa có nhiều kiến thức về mixing thì có thể tham khảo thêm tại chuyên mục mixing – mastering của chúng tôi để tự làm ra sản phẩm tốt nhất.
Thu âm tại nhà không hề khó khăn:
Với 5 bước mà chúng tôi đề cập ở trên, hi vọng các bạn có thể tự tạo cho mình một bản thu âm ưng ý. Theo dõi thêm chuyên mục thu âm của chúng tôi để có được nhiều kiến thức hơn mỗi ngày nhé.
Một số nguồn tham khảo:
https://en.wikipedia.org/wiki/Sound_recording_and_reproduction
https://en.wikipedia.org/wiki/Home_recording
– Duc Tran –
