Hiện nay mọi người đã có thể tự thu âm tại nhà với các thiết bị thu âm giá rẻ, tuy nhiên vẫn chưa biết cách xử lý tạp âm để có được bản thu tốt hơn. Bài viết này sẽ hướng dẫn các bạn xử lý các vấn đề cơ bản để có được âm thanh tốt khi thu âm và ít tạp âm hơn.
Các nguyên nhân gây tạp âm chính trong thu âm
Trong phòng thu âm chuyên nghiệp, những vấn đề này đã được các kỹ sư âm học xử lý tốt để bản thu có được chất lượng tiêu chuẩn nhất. Tuy nhiên đối với các trường hợp tự thu âm sẽ không có kiến thức và điều kiện để xử lý các tạp âm này. Đầu tiên chúng ta nên liệt kê các nguồn gây tạp âm như sau
- Tạp âm do thiết bị thu âm.
- Tạp âm chủ động các tạp âm có nguồn phát trực tiếp, cụ thể như tiếng quạt, điều hòa, các thiết bị gây ồn, gây nhiễu khác.
- Tạp âm thứ cấp, bao gồm các tiếng vang, phản dội, cộng hưởng.
Quy trình cơ bản xử lý tạp âm khi thu âm:
01. Xử lý các vấn đề về thiết bị:
Thiết bị là vấn đề nên đề cập đầu tiên vì dù bạn có đổi vị trí thu âm hay xử lý âm học chuyên nghiệp thì nguồn phát tạp âm vẫn không thay đổi.
Noise do điện, kẻ thủ ác mà không phải ai cũng biết: Đối với thiết bị thu âm không có mass ( sử dụng điện 2 chiều ) như máy tính PC/ Mac hay việc sử dụng audio inter face có nguồn điện từ lưới điện. Vấn đề đầu tiên là noise hoặc ù ở tần số thấp. Để hạn chế tiếng ồn này chúng ta có thể dùng các bộ lọc điện kết hợp với nối đất cho thiết bị thu âm. Trường hợp khi bạn không đủ điều kiện phù hợp để xử lý như trên thì có thể chuyển đổi sang những thiết bị dùng pin như laptop và audio interface không dùng nguồn riêng.
Noise do dây line của micro: trường hợp này có vẻ ít sảy ra hơn, tuy nhiên nhiều trường hợp các bạn mua nhầm loại dây dẫn, dây unbalance sẽ tạp âm hơn dây balance, và nhiều trường hợp khác mua dây chất lượng kém của Trung Quốc dẫn đến kết nối kém âm thanh thu vào sẽ bị rọt rẹt như khi ta cắm dây / rút dây tín hiệu vậy.
Các trường hợp xấu khác có thể kể đến như Preamp bị hỏng dẫn đến bị noise, Mic bị ẩm …v…v. Đây là trường hợp hi hữu và buộc bạn phải thay thế để có buổi thu âm tốt nhất.
02. Xử lý các nguồn phát tạp âm chủ động:
Các nguồn phát chủ động có thể kiểm soát như quạt điện, các thiết bị máy móc trong gia đình có thể gây tiếng ồn hay con mèo của bạn cũng cần được kiểm soát để chúng không gây ảnh hưởng đến bản thu âm của bạn.
Nguồn tạp âm … từ chính bạn. Nói thì có vẻ vô lý nhưng lại rất hợp lý. Bạn nên mặc những bộ đồ ít nylon, nhiều coton vì ma sát ở quần áo có chứa nylon tạo ra âm thanh không hề nhỏ, sử dụng điện thoại, máy tính bảng để đọc lời hát và bản nhạc thay vì dùng giấy. Đối với một số lần thu âm cho guitar, chúng tôi phải bắt guitarist đeo thêm khẩu trang để tránh hơi thở phả vào micro.
03. Chọn vị trí và thời điểm thu âm thích hợp
Một số nguồn phát chủ động khác như tiếng xe cộ hay tiếng của cô bán nước đầu ngõ thì chúng ta không thể kiểm soát được. Vì vậy chúng ta có thể chọn một căn phòng kín hơn, và chọn thời gian thu âm khi những nguồn phát đó đã lặng tiếng.
Phòng thu âm tốt nhất tại nhà bạn là phòng ngủ của bạn. Hầu hết các nhà sản xuất, nghệ sĩ, ca sĩ nổi tiếng đều bắt đầu thu âm tại phòng ngủ. Bạn hãy để ý rằng các thiết bị xử lý âm học đều được làm từ chất liệu xốp đặc và chăn ga gối đệm, sofa nỉ cũng vậy. Một căn phòng chứa đầy các nội thất làm từ vải, nỉ và bông sẽ là căn phòng tốt nhất để thu âm.
04. Sắp xếp tiêu âm hợp lý
Với một số bạn có điều kiện để mua hoặc tự DIY được các thiết bị như acoustic panel. Chúng ta cần treo vào những mặt phản dội cứng mà không có nội thất bao phủ để hạn chế tiếng vang.
Các mặt phẳng gương và cửa kính là những mặt phản dội còn tệ hơn cả tường gạch. Vâng, tôi đã từng treo chăn của mình lên khung cửa để che đi cửa sổ kính khi thu âm những track guitar thùng đầu tiên của mình như vậy, và chất lượng đem lại cũng không hề tệ.
05. Sắp xếp vị trí của micro:
Để bớt thu phải những tạp âm chủ động mà chúng ta không thể xử lý, đôi khi đơn giản chỉ là quay ngược hướng của mic với nguồn phát tạp âm.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về micro ở bài viết:…..:
Set micro ở Polar pattern cardioid, quay ngược hướng thu thì chúng ta sẽ bắt được ít âm thanh của tạp âm hơn. Đối với các micro có màng thu càng nhỏ càng định hướng thì tạp âm càng được hạn chế. Đừng hỏi tại sao bạn sử dụng mico to và đắt tiền nhưng lại thu nhiều tạp âm hơn chúng tôi nhé.
Không đứng thu âm đối diện mặt phản dội trống chưa xử lý âm học như tường phẳng hoặc cửa kính. Trong trường hợp bất khả kháng thì các bạn đứng chếch khoảng 30°, hạn chế đối diện 90° vào mặt phản dội.
Hi vọng với bài viết trên, các bạn đã có thêm kiến thức và kỹ năng cần thiết để tạo ra bản thu tốt nhất cho mình.
Nguồn tham khảo
https://en.wikipedia.org/wiki/Home_recording
– Duc Tran –
